Konfüçyüs’ten Özlü Sözler (M.Ö. 551-479)

Cahillik aklın gecesidir ama aysız ve yıldızsız bir gece.

Marifet hiç düşmemek değil her düştüğünde kalkabilmektir.

İlkelerde uyuşmamış olanlar birbirlerine öğüt veremezler.

Bir milleti tutsak etmek isterseniz, onun müziğini çürütün.

Hata yapmak bir şey değildir hata yaptığını unutmak kötüdür.

Az konuşmaktan pek az, çok konuşmaktan sık sık pişman olunur.

Kendini affetmeyen bir insanın bütün kusurları affedilebilir.

Efendi adam, kendisinden çok şey, başkalarından az şey bekler.

Akıllı insan kimseyle yarışmaz, böylece kimse onunla yarışamaz.

İnsanların umutlarıyla oynama, belki sahip oldukları tek şey odur.

Kuyunun dibinde yaşayanlar, gökyüzünü kuyunun ağzı kadar görürler.

Eğitimli insanlar yapabileceklerinden fazlasını söylemeye utanırlar.

Kendimize yapılmasını istemediğimiz bir şeyi başkasına yapmamalıyız.

Bir kişiye iyilik yapmak istiyorsan ona balık verme, balık tutmayı öğret.

Eğitimli insanlar başkalarında iyi olanı beslerler, kötü olanı değil. Küçük insanlar ise tersini yaparlar.

Tüm cevapları bildiğini zanneden insana tüm sorular sorulmamıştır.

İyi insan, güzel söz söyleyen değil, söylediğini yapan ve yapabileceklerini söyleyen adamdır.

Zıt karakterde birini gördüğümüzde içimize dönüp kendimizi incelemeliyiz.

Başağın iyi yetişmesine engel, zararlı otlar değil, çiftçinin ihmalidir.

Sevdiğin işi meslek edinirsen, hayatında bir gün dahi çalışmış olmazsın.

Yolunu değiştirmeden devam ettiğin sürece, ne kadar yavaş gittiğinin önemi yoktur.

Üç büyük tehlike: Akıllı insanların duygusuz oluşu, duygulu insanların etkisiz oluşu ve etkili insanların akılsız oluşu.

Mutluluğu bulmak için değil, paylaşmak için evlenilir. Bir şeyler almak için değil, vermek için sevilir.

Adalet kutup yıldızı gibi yerinde durur ve geri kalan her şey onun etrafında döner.

Üç çeşit dost yararlı, üç çeşidi ise zararlıdır. Dostlar dürüst, içten ya da bilgili oldukları zaman yararlıdırlar. Sahteci, yaltaklanmacı ya da fırsatçı olduklarında ise, zararlıdırlar.

Eğitimli insanlar öncelikle adalete değer verir. Eğitimli insanlar adalet olmadan cesaret sahibi olunca asi olurlar. Küçük insanlar adalet olmadan cesaret sahibi olunca haydut olurlar.

Dinsel erdem, insanlığı sevmekle olanaklıdır. Bu sevgi hissi, aileden toplumdan hükümete dek karşılıklı olarak uzamalıdır.

Dürüstlere değer ver onları çarpıkların üzerinde tut, böylelikle çarpıkların düzelmesini sağlayabilirsin.

Erdemli olanların söyleyecek sözleri vardır, ama söyleyecek sözleri olanların tümünde erdem yoktur. İnsancıl olanlar cesaretlidir, ama cesaretli olanların tümü insancıl değildir.

Güzel yeteneklerin dahi olsa, kibirli ve cimriysen, diğer özelliklerine göz atmaya bile değmez.

Eylemlerinde tutarlı olmayanlarla dostluk edersen, ya çok sınırsız yada çok kısıtlı olursun. Çok sınırsız olanlar çok saldırgandır, çok kısıtlı olanlar çok edilgindir.

Etraflıca çalış, doğru bir şekilde araştır, dikkatlice düşün, düşündüklerini gözden geçir, ciddi ve samimi bir şekilde uygula.

Akıllı insanlar kendilerini heyecana kaptırmazlar, faziletli olanlar kuşku içinde olmazlar; cesur olanlar hiçbir şeyden korkmazlar.

Nasıl ki elmas yontulmadan mükemmelleşmezse, insan da acı çekmeden olgunlaşamaz.

Sadakat ve bağlılığı en öne yerleştir; kendin kadar iyi olmayanlarla ilişki kurma ve hata yaptığında değiştirmekten çekinme.

Doğruyu konuş ve onları iyi yollara yönelt. Eğer uymazlarsa o zaman dur ve kendini onlar için alçaltma.

Hata yapmak bir şey değildir, hata yaptığını unutmak kötüdür.

Hayatta üç şeyi iyi düşün. Kırmadan önce bir kalbi, çarpmadan önce bir kapıyı, ve bitirmeden önce son sözünü.

Herkesle arkadaşlık yapın ama sadece erdemli kişilerle dost olun.

Kendisinden çok, başkalarından az isteyen bir insan kendini kötülüklerden uzak tutar.

Onlara başkanlık ederken saygınlığı eksik etme ki ciddi olsunlar. Babaca ve şefkatli ol ki, sadık olsunlar. İyiyi teşvik et, acemiye öğret ki hevesli olsunlar.

Elde edilecek bir çıkarı olduğu halde adaleti düşünen, tehlike karşısında hayatını hiçe sayan ve eski taahhütlerini unutmayan insan mükemmel bir insandır.

Değerli bir insan gördüğümüz zaman onun gibi olmayı düşünmeliyiz. Değersiz bir kimseye rastladığımız zaman geri dönmeli ve kendimizi incelemeliyiz.

İdeal insan, insanın içindeki iyilik ve adalet kaynaklarını ihya eder, ondaki uyumu yakalamayı amaçlar.

Aşk, dört bir nala giden at gibidir. Ne dizginden anlar, ne söz dinler.

Erdemli kişi, ne kadar zor olursa olsun, hizmeti öne koyar, ondan ne fayda temin edileceği ise daha sonra düşünülecek bir meseledir.

Eğer insan kendini yönetmeyi biliyorsa, devleti yönetmekte de hiç bir güçlükle karşılaşmaz demektir.

Eş seçmek, kitap seçmeye benzer; iyi tasarlanmış bir kapak ve cilt ilginizi çekebilir ama içeriği sağlam olmadıkça, sonunu getirmek zordur.

Elde edilecek bir çıkarı olduğu halde adaleti düşünen, tehlike karşısında hayatını hiçe sayan ve eski taahhütlerini unutmayan insan mükemmel bir insandır.