Günün sorusu: Kanser genetik mi, çevresel mi?

Kanser, günümüzün en çok araştırılan sağlık sorunlarından biri. Pek çok kişi, kanserin genetik olup olmadığını merak ediyor. Ailede kanser öyküsü olan bireyler için bu soru, daha da önemli bir hal alıyor. Peki, kanserin genetik bir hastalık olduğu doğru mu?

Kanserin tamamen genetik bir hastalık olduğunu söylemek doğru olmaz. Çoğu kanser, çevresel faktörlerin ve yaşam tarzı tercihlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Ancak genetik yatkınlık, bazı kişilerde kanser riskini artırabilir.

Kanser ve Genetik İlişkisi

Kanser, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi ve çoğalmasıyla ortaya çıkar. Bu durum, genetik mutasyonlardan kaynaklanabilir. Ancak tüm kanser türleri genetik değildir. Kanserler iki ana kategoriye ayrılır:

Kalıtsal Kanserler

Kanser vakalarının yaklaşık yüzde 5-10’u kalıtsaldır.

Kalıtsal kanserler, aileden geçen mutasyona uğramış genlerle ilişkilidir. Örneğin:

BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonlar, meme ve yumurtalık kanseri riskini artırır.

APC geni mutasyonu, kalın bağırsak kanserine yatkınlık sağlar.

Eğer ailede birden fazla kişide aynı kanser türü görülüyorsa, bu durum genetik bir yatkınlığın işareti

olabilir.

Kazanılmış (Sporadik) Kanserler

Kanserlerin yüzde 90-95’i çevresel ve yaşam tarzı faktörleriyle ilişkilidir.

Sigara, kötü beslenme, radyasyona maruz kalma ve enfeksiyonlar gibi dış etkenler, genetik mutasyonlara yol açarak kanser riskini artırabilir.

Kanserin Genetik Olup Olmadığını Anlamak İçin İpuçları

Ailede birden fazla nesilde aynı tür kanserin görülmesi.

Genç yaşta (örneğin 50 yaş altı) kanser teşhisi konulan aile bireylerinin olması.

Nadir kanser türlerinin bir ailede sık görülmesi.

www.bilimsanatyolu.com