Sonumuzu kendi ellerimizle hazırlıyoruz!

Bangladeş, Brezilya, Çin, Hawaii, Hindistan, İtalya ve Japonya dahil dünyanın her yerinde ortaya çıkmaya başladı.

Dünyanın ve üzerinde yaşan insanların sonu yine insanların yaptığı bir şey yüzünden gelecek. Sadece 10 yıl önce ortaya çıktı ama şimdiden dünyanın tüm kıtalarına yayıldı. Ekosistemlere, insanlara ve hayvanlara zarar verip hastalandırıyor.

Dünya çapında plastik içeren tuhaf yeni bir kaya türü bulundu. Bu kayalar çoğunlukla bizim yarattığımız ve attığımız plastikten oluşuyor. Bu birikinti, insan atıklarından elde edilen kaya ve plastik polimerlerin birlikte sıkıştırılarak bir araya getirilmesinden oluşuyor.

OKYANUS SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ İÇİN TEHLİKELİ

Şu ana kadar 5 kıtada 11 ülkede hem kıyılarda hem de iç kesimlerde plastik kayalara rastlandı. Bunlar dünya çapındaki plastik kirliliğinin boyutunu gösteriyor; bir araştırmacı kayaların okyanus sürdürülebilirliği için yakın bir tehlike oluşturduğunu söyledi.

NE İSİM VERİLECEĞİ TARTIŞILIYOR

Bilimsel topluluklar arasında, bu birikintilere ne isim verileceği konusunda bazı anlaşmazlıklar var ve önerilen çeşitli terimler var; bunlardan bazıları belirli şekillerde oluşan plastik kayaları tanımlıyor.

Sayısız terim arasından ‘plastistone, plastiglomerat, plastik güven, plastitar, plastisandstone ve antropokinler’ terimleri en dikkat çekenler.

İLK OLARAK 10 YIL ÖNCE ORTAYA ÇIKTI

Plastik kayanın ilk örneği yaklaşık 10 yıl önce Hawaii’de jeolog Patricia Corcoran tarafından bildirildi ve “plastiglomera” olarak adlandırıldı. Çevre profesörü olan Deyi Hou, “Erimiş plastik, kum taneleri, kaya parçaları, mercan, deniz kabukları ve odun kalıntıları, ABD’nin Hawaii eyaletindeki Kamilo Plajı’nda yakılan kamp ateşinin ardından bir arada tutuldu.” dedi.

O zamandan beri, hem adalarda hem de ana karadaki kıyı şeridindeki plajlarda sıklıkla bulundular. Hou, “Son çalışmamız, iç bölgede plastistone keşfini bildiren ve plastik ile kaya arasındaki kimyasal bağı bildiren ilk çalışmaydı.

Son incelememiz, plastistone’ların 5 kıtada ve 11 ülkede keşfedildiğini özetledi.” dedi.

ÇEŞİTLİ YOLLARLA OLUŞABİLİRLER

Hou ve meslektaşları yakın tarihli bir makalede plastik kayaların çok çeşitli yöntemlerle oluşabileceğini açıkladılar. Hou, “Yakma, kamp ateşi veya atıkların yakılması sırasında plastik kalıntıların eritildiği ve daha sonra soğuduğunda mineral matris içinde tutulduğu, yaygın olarak önerilen bir mekanizmadır. Dalgalar gelgit kayalarına çarptığında, deniz kaynaklarından gelen plastik döküntüler fiziksel olarak kaya yüzeyine yapışabilir.” dedi.

PETROL SIZINTILARI DA NEDEN OLUR

Plastik kayalar oluşturmanın bir diğer yolu da önemli miktarda plastik içeren ve sahile ulaşan petrol sızıntılarıdır. Hou, bu malzemenin “ana kaya matrisine sıkı bir şekilde bağlanabileceğini ve sonunda kısmi buharlaşma ve katılaşma süreçlerine girebileceğini” söyledi.

NEREDEYSE DÜNYANIN HER YERİNDE ORTAYA ÇIKTI

Bangladeş, Brezilya, Çin, Hawaii, Hindistan, İtalya, Japonya, Peru, Portekiz, İspanya Kanarya Adaları ve Birleşik Krallık’ta plastik kayalar keşfedildi.

Bu kayaların içinde bulunan plastik polimerlerin oranları, plastik atıklarda bulunan oranlarla yakından eşleşiyor.

PLASTİK KİRLİLİĞİ ÇARPICI BOYUTA ULAŞTI

Dünya çapında plastik kayaların oluşumunun, çevreye döktüğümüz plastik kirliliğinin doğrudan bir sonucu olduğunu yazarlar şöyle söyledi: yıllık yaklaşık 22-48 milyon mt’a tekabül ediyor.

Jeolojik açıdan bakıldığında, modern insanın biriktirdiği plastik miktarı önemsiz değildir.

HER GÜN DAHA FAZLASI ORTAYA ÇIKACAK

Bu kirliliğin şehirler, malçlanmış tarım toprakları ve plastik atık depolama alanları gibi bazı yerlerde daha kötü olduğunu eklediler. Plastik içeren kayaların doğal jeolojik süreçlerin bir parçası olarak giderek daha fazla ortaya çıkması ve uzun süre ortalıkta kalması bekleniyor.

YEREL EKOSİSTEMLERİ DE ETKİLER

Plastik kayalar ayrıca topraktaki ve çevresindeki çevredeki mikrobiyal toplulukları da değiştirebilir ve bu da yerel ekosistemler üzerinde etkilere neden olabilir. Hou, “Bitişik toprağa kıyasla plastistoneda daha düşük bir mikrobiyal çeşitlilik gözlemledik. Ayrıca, plastistone’u kolonileştirmeyi tercih eden çeşitli mikroorganizmalar da belirledik.” dedi.

İNSAN BEDENİNDE BİLE YAYILIYORLAR

Daha da kötüsü, plastik kayalar aynı zamanda mikroplastikleri de saçıyor; bu küçük kirlilik parçacıklarının tüm dünyaya, hatta insan ve hayvan bedenlerine bile yayıldığı biliniyor.

Kaynak: www.tv100.com