Başarıları tarih sahnesine sığmadı…
19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başları kadınlar için büyük bir değişim dönemiydi. Oy hakkı verme çabaları, sosyal reformlar ve işçi hareketleri büyük ölçüde kadınlardan etkilendi; bu çabalar, hayatın neredeyse her alanında kadınların koşullarını değiştirmeye yönelik çabalardı. Tarihte isimlerini tanıyabileceğiniz bazı popüler kadınlar var. Peki, hiç tanımadığımız kadınlar kimler?
DÜNYAYI GEZEN GAZETECİ NELLİE BLY
Asıl adı Elizabeth Cochran Seaman olan Nellie Bly, 1864 yılında Pensilvanya’da doğup büyüdü. Kendisi, hastalara kötü muamele yapıldığı yönündeki suçlamalar nedeniyle Blackwell Adası’ndaki Kadın Akıl Hastanesi’ni araştırmakla görevlendirilen 1890’lı bir gazeteciydi. Oraya deli taklidi yaparak ve kendini akıl hastanesine göndererek girdi ve sonunda serbest bırakıldığında, New York World’de akıl hastanesindeki hastalara yapılan korkunç muameleyi açığa çıkaran Bir Tımarhanede On Gün adlı bir ifşa yayınladı. Bu, araştırmacı gazetecilikte bir devrim olarak kabul edildi.
Ayrıca 80 Günde Devri Alem’i okudu , daha iyisini yapabileceğine karar verdi ve 72 günde dünyayı dolaştı. Aynı zamanda bir mucitti ve kadın hakları hareketini haber yapan ilk gazetecilerden biriydi.
ÇOCUKLARIN KURTARICISI VIRGINIA APGAR
Virginia Apgar tıp diplomasını 1933’te , ihtisasını ise 1937’de tamamladı. Başlangıçta cerrah olmak istiyordu ama bunun yerine anesteziyoloji alanında çalışmaya teşvik edildi. Uzmanlığı benimsedi ve disiplini okuduktan sonra 1938’de mezun olduğu Columbia Üniversitesi’nde anestezi direktörü olarak görev yaptı.
Anestezinin tıp alanındaki meslektaşları arasında tanınmasına yardımcı olan Apgar, odağını obstetrik anesteziye kaydırdı. Doğum sırasında anestezinin anneler ve bebekler üzerindeki etkisini araştırdı ve yeni doğanların rahimden çıktıktan sonra nasıl performans gösterdiğini değerlendirmek için bir test geliştirdi. Apgar Testi artık hemen hemen her yeni doğana veriliyor ve sayısız genç hayatın kurtarılmasına ve bebek ölümlerinin azaltılmasına yardımcı oluyor.
DNA’NIN YAPISINI ÇÖZEN KADIN ROSALIND FRANKLIN
Britanya doğumlu bir bilim insanı olan Rosalind Franklin, Cambridge’de okudu ve 1945’te doktorasını aldı . İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Paris’e taşındı ve Jaques Mering’in rehberliğinde X-ışını kristalolojisini kullanmaya başladı. 1950’de İngiltere’ye döndüğünde Franklin, X-ışınının azaltılması konusundaki bilgisini DNA’ya uyguladı. King’s College London’da araştırmacı olarak Franklin ve yüksek lisans öğrencisi Raymond Gosling, DNA’nın çift sarmal yapısını keşfettiler.
DNA’nın yapısını çözen insan olmasına rağmen çalışmaları çalınan Rosalind Franklin, bu durumun anlaşılması ve Nobel Ödülü’nün kendisine verilmesini göremedi. Çünkü, kanserden hayatını kaybetmişti.
DÜNYANIN ÇEKİRDEĞİNİ KEŞFEDEN INGE LEHMANN
Inge Lehmann, 104 yıla yayılan hayatı boyunca matematik, fizik ve kimya alanlarında yetenekli olduğunu kanıtladı. Sismolojiyle ilgili çalışmaları 1920’lerde başladı. Sismik dalgaların davranışını gözlemleyerek Kuzey Avrupa’daki birçok sismoloji istasyonunu denetledi. 1929’da Yeni Zelanda’da meydana gelen depremden sonra bazı sismik dalgaların nasıl büküldüğünü fark etti.
YILDIZLARIN NEYDEN OLUŞTUĞUNU BULAN KADIN CECILIA PAYNE-GAPOSCHKIN
Cecilia Payne, evrenin nelerden oluştuğunu keşfetti. 1925 yılında Cecilia Payne-Gaposchkin doktora tezinde yıldız atmosferlerinin hidrojen ve helyumdan oluştuğunu öne sürdüğünde çağdaşları tarafından reddedildi. Ancak, doğruluğu çok sonra ortaya konabildi ve evrenin sırlarını çözen kadının ismi neredeyse hiçbir kitapta yer almadı…
IRKÇILIĞA MEYDAN OKUYAN KADIN CLAUDETT COLVIN
Claudette Colvin, Amerika’daki Jim Crows sırasında otobüs koltuğundan kalkmayı reddeden kişiydi. Ancak o sırada evlilik dışı hamile olan genç bir kadındı ve Siyah liderler onun iyi bir aktivist imajı olmadığına karar verdiler. Bu yüzden aynısını yapması için Rosa Parks’ı özel olarak seçtiler.
İLK BİLGİSAYAR PROGRAMCISI ADA LOVELACE
Şair Lord Byron’ın kızı (gerçek bir ilişkileri olmasa da) Ada Lovelace 1815’te doğdu . Ada, genç bir kızken annesinin himayesinde matematik ve fen eğitimi aldı. Bu disiplinleri benimsedi ve 17 yaşındayken matematikçi ve mucit Charles Babbage ile arkadaş oldu.
Ada , Londra Üniversitesi’ne kaydoldu ve matematik okumaya başladı. 1830’larda modern bilgisayarların atası olarak hizmet veren bir makine olan analitik motoru geliştiren Babbage ile yakın kaldı . Babbage makinesini hiçbir zaman tamamlamamış olsa da Ada, makinenin çalışacağı programın geliştirilmesinde temel rol oynadı. Analitik motorun karmaşık hesaplamaları nasıl gerçekleştireceğine ilişkin teknikleri, her ikisi de çağdaş bilgisayar programcılığında bulunan kodlar ve döngüyü içeriyordu.
Yorum gönder