Portekizlilerin keşiflerde kullandıkları gemiler

Portekiz’e ait bir karak ve Vasco da Gama filosunun amiral gemisi olan São Gabriel, 1497’den 1499’a kadar Hindistan’a yapılan ilk yolculukta önemli bir rol oynadı.

São Gabriel gibi karaklar, uzun mesafeli yolculuklar için donatılmış, büyük ve sağlam yelkenli gemilerdi ve Keşif Çağı’nda Portekiz gibi deniz güçleri tarafından yoğun olarak kullanılıyordu. São Gabriel’in iç kısmı, böylesine uzun ve tehlikeli bir yolculuk için gerekli olan kargo, erzak ve silahları tutmak üzere tasarlanmış birden fazla güverteye sahipti.

Geminin tasarımı, dönemin karaklarına özgüydü ve geniş bir kiriş, kargo ve mürettebat için denge ve geniş alan sağlıyordu. Alt güverteler malların, balastın ve geminin erzaklarının depolanması için ayrılmıştı; üst güverteler ise mürettebatın kamaralarını, kaptanın kabinini ve navigasyon odasını barındırıyordu.

Karakların karakteristik özelliği olan kıç ve ön güverte, geminin savunma ve gözlem için avantajlı noktalar sağlayan yükseltilmiş bölümleriydi. Ana güverte, korsanlara ve düşmanca karşılaşmalara karşı koruma için kritik bir özellik olan toplarla kaplı olurdu.

Hindistan’daki Calicut limanına ulaştığında, São Gabriel amacını yerine getirmişti ancak yolculuk sırasında önemli ölçüde yıprandı. Dönüş yolculuğunda denizde üç aydan fazla kaldıktan sonra gemi, o dönemde deniz keşfinin zorluklarını vurgulayan kötü durumda Portekiz’e geri döndü.

São Gabriel gibi karaklar, deniz teknolojisi ilerledikçe yavaş yavaş karaveller ve kalyonlar gibi daha hızlı, daha manevra kabiliyetine sahip gemilerle değiştirildi. Sonunda eskimiş olmalarına rağmen, karaklar Avrupa keşiflerinin ilk aşamalarında ve Asya’ya deniz yollarının kurulmasında etkili oldu.

www.bilimsanatyolu.com